Yurtdışında Yaşayan Kişilerin Türkiye’deki Miras İşlemleri

Türkiye’de miras bırakanın malvarlığı bulunması halinde, mirasçılar yurt dışında yaşasa bile miras paylaşımı Türk hukuku çerçevesinde gerçekleştirilir. Genellikle vefat eden kişinin türkiyede yaşayan diğer mirasçıları yurt dışında yaşayan mirasçılardan miras işlemleri için vekaletname istemektedirler. Ancak bu durumda yurt dışında yaşayan kişiler aile ilişkileri veya uzakta oldukları için miras paylaşımı sırasında kandırılarak hak kaybına uğramaktan korkmaktadırlar. Yazımızda türkiye’de vefat eden kişiden miras kalması halinde miras işlemlerinin nasıl ilerleyeceğinden, veraset ilamı alınması, yurt dışında yaşayan kişinin kalan mirastan habersiz olması durumunda nasıl bir yol izlemesi gerektiğini, vefat eden kişinin sağlığından mirastan mal kaçırma amacıyla işlem yapması halinde neler yapılabileceği hakkında ayrıntılı bilgi vermeyi hedefliyoruz.

Yurtdışında yaşayan kişilerin Türkiye’deki miras işlemleri

Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları, Türkiye’de yakınlarından birinin ölümü halinde miras hakkına sahiptir. Ancak miras kalan malların Türkiye’de olması durumunda miras işlemlerinin Türkiye’de yürütülmesi gerektiğinden yurt dışındaki mirasçıların süreci avukatla yürütmesi hak kaybına uğramamaları açısında büyük öneme sahiptir.

Uygulamada sıklıkla vefat eden kişinin Türkiye’deki mirasçıları, yurtdışında yaşayan mirasçıların ekonomik durumunun iyi olduğunu düşünmeleri ve Türkiye’de yaşamamaları nedeniyle miras payından hak almamaları gerektiğini düşünmektedirler. Bu nedenle miras bırakananın sağlığında baskı kurarak yurt dışında yaşayan mirasçılardan mal kaçırma amacıyla çeşitli işlemler yapabilmektedir. Ayrıca mirastan mal kaçırma işlemi yapılmasa bile mirasın intikal işlemleri ve daha sonrasında satış yapılması halinde satış bedelini tapuda düşük gösterip alıcıdan elden para alarak yurtdışındaki mirasçıların hak kaybına uğramasına neden olabilmektedirler.

Yurtdışında yaşayan kişilerin Türkiye’deki miras işlemleri vefat eden kişinin miras bıraktığı mallara göre değişmektedir. Yapılacak ilk iş mirasçılık belgesi (veraset ilamı) alınmasıdır. Veraset ilamı alındıktan sonra mirasçılık sıfatı kazanılmış olacak daha sonra ise vefat eden kişinin vergi beyannamesinin alınması, veraset ve intikal vergisinin ödenmesi, taşınır ve taşınmaz malların intikal işlemlerinin yapılması gerekmektedir. Bu işlemler sırasında gerekli evrakların toparlanması, randevuların alınması, işlemlerin usulüne uygun yapılması büyük öneme sahiptir.

Sonuç olarak yurtdışında yaşayan kişilerin Türkiye’deki miras işlemleri fiilen Türkiye’de yürütüleceğinden miras intikal işlemlerinin yapılması, miras bırakan kişinin mal varlığının tespiti, miras bırakan kişinin sağlığında yurtdışındaki mirasçılardan mal kaçırma amacıyla yaptığı işlemlerin tespiti ve bu duruma ilişkin açılacak davalar, miras intikal işlemleri sonrasında miras kalan malların paylaşılması, satılması, mirasçıların satış konusunda anlaşamaması halinde açılabilecek ortaklığın giderilmesi davası gibi pek çok işlemi kapsamaktadır.

Türkiye’de vefat eden kişiden miras kalması

Türkiye’de vefat eden kişiden miras kalması durumunda yurtdışında ikamet eden mirasçıların en büyük endişesi diğer mirasçılar tarafından haklarının ihlal edilmesidir. Yurtdışında yaşayan kişiler uzakta olmaları nedeniyle çoğunlukla diğer mirasçıların miras kalan mallara ilişkin verdikleri bilgilerle yetinmekte bu durum hak kaybına uğramalarına zemin hazırlamaktadır.

Türkiye’de vefat eden kişiden miras kalması durumunda yurtdışında yaşayan mirasçılar vefat eden kişiden kalan mirasla ilgili şüphe duyuyorlarsa yani vefat eden kişinin mirasının neler olduğunu veya diğer mirasçıların kendilerinden mal kaçırıp kaçırmadığını tespit etmek istiyorlarsa terekenin tespiti talebiyle dava açarak hak kaybına uğramanın önüne geçebileceklerdir.

Sonuç olarak Türkiye’de vefat eden kişiden miras kalması durumunda yurtdışında yaşayan kişiler kalan mirasla ilgili şüphe duymaları durumunda öncelikle vefat eden kişinin miras olarak kalan mal varlığını tespit edip, sağlığında mirastan mal kaçırma amacıyla işlem yapıp yapmadığını incelenmesi amacıyla hukuki sürece girdikten sonra miras intikal işlemleri yapılması büyük öneme sahiptir. Sürecin yurt dışından yönetilmesi mümkün olmadığından alanında uzman bir miras avukatından hukuki yardım alınması kritik öneme sahiptir.

Yabancıların Türkiye’deki miras hakları nelerdir?

Türkiye’de vefat eden kişiden kalan taşınır ve taşınmaz mallarda yurtdışında yaşayan kişiler aynen Türkiye’de yaşayan mirasçılar gibi miras hakkına sahiptirler. Miras hakkı mirasçıların ikamet ettikleri yerden bağımsızdır. Yani yurt dışında yaşayan kişiler çifte vatandaşlık durumunda veya tamamen başka bir ülkenin vatandaşı olmaları durumunda da diğer tüm mirasçılarla aynı hakka sahiptirler.

Yabancılar Türkiye’deki mirasta diğer mirasçılarla aynı haklara sahip olsalar da yurtdışında yaşadıklarından Türkiye’de vefat eden kişinin mirası hakkında bilgi sahibi olmamaları nedeniyle hak kaybına uğrama riskiyle karşı karşıya kalmaktadırlar. Miras intikal işlemleri mirasçılar tarafından bizzat veya vekilleri aracılığıyla yürütülür. İşlemler mevcut durumun şartlarına göre uzun süreç aldığından yabancıların Türkiye’deki kısa ziyaretlerinde bu işlemleri tamamlamaları olanaksız hale gelebilir. Bu nedenle hem hak kaybına uğramamak hem de miras işlemlerinin sorunsuz şekilde ilerlemesi için sürecin avukatla takibi gereklidir.

Uygulamada çoğunlukla miras intikal işlemleri sorunsuz gerçekleşse bile Türkiye’deki mirasçılar miras kalan yerlerden yararlanmaya devam etmekte yurtdışında yaşayan mirasçılar ise bu konudaki hakları konusunda yeterli bilgiye sahip olmamaktadır. Yani Türkiye’deki mirasçılar miras bırakan kişiden kalan evde oturmakta veya kira vermekte ya da kalan tarlaya ürün ekmekte ancak aynı şartlarda mirastan yararlanma hakkı bulunan yurtdışındaki mirasçıya herhangi bir ödeme yapmamaktadır. Miras kalan maldan yararlanan mirasçılar genellikle miras kalan malın satışına veya paylaşılmasını istememektedir. Bu noktada yurtdışında yaşayan mirasçı ortaklığın giderilmesi ve ecrimisil davası açarak miras haklarını elde edebilmektedirler.

Sonuç olarak yabancıların Türkiye’deki miras hakları Türkiye’de yaşayan mirasçılarla aynı olup miras bırakan kişinin taşınır ve taşınmaz mallarının Türkiye’de olması durumunda miras intikal işlemleri Türkiye’de gerçekleştirilecektir.

Yurtdışında yaşayan biri Türkiye’de miras hakkını nasıl kullanabilir?

Yurtdışında yaşayan mirasçılar için Türkiye’deki miras işlemleri çoğu zaman zorlu bir süreç olabilmektedir. Yurt dışında yaşayan kişiler genellikle kendilerine miras kaldığını diğer mirasçılardan öğrenmekte ancak uzakta olmaları ve mirasbırakan kişi veya diğer mirasçılarla olan aile ilişkilerindeki problemler nedeniyle süreçte hak kaybına uğramaktan çekinmektedirler.

Türkiye’de miras açıldığında, yurtdışında ikamet eden mirasçıların en büyük endişelerinden biri, haklarının diğer mirasçılar tarafından ihlal edilmesidir. Fiziksel olarak ülkede bulunmamaları, işlemleri takip etmelerini güçleştirdiği gibi diğer mirasçıların mal kaçırma ihtimalini de artırmaktadır. Bu nedenle haklarının ihlal edilmemesi için ekstra dikkatli olmalıdır.

Yurtdışında yaşayan biri Türkiye’de miras hakkını bizzat kendisi kullanabildiği gibi mirastan mal kaçırıldığından şüphe duyulması, miras bırakılan mal varlığı ile ilgili tam bilgiye sahip olmaması, intikal işlemleri sürecinin karmaşıklığı ve intikalden sonra satış veya ortaklığın giderilmesi davası açılmasının gündeme gelmesi halinde hak kaybına uğramamak için hukuki destek almaları gerekir.

Yabancıların Türkiye’de veraset ilamı alması

Yurtdışında yaşayan kişilerin Türkiye’deki miras işlemlerinin ilk adımını veraset ilamı (mirasçılık belgesi) alınması oluşturur. Veraset ilamı miras bırakanın mirasçılarını ve paylarının belirlenmesini sağlayan belgedir. Bu belge alındığında vefat eden kişinin yakınları mirasçılık sıfatını kazanacaktır. Yabancı uyruklu kişilerin de Türkiye’de mirasçı olmaları halinde veraset ilamı alabilmeleri mümkündür.

Normal şartlardan veraset ilamı noterden veya sulh hukuk mahkemelerinden talep edilebilmektedir. Ancak yabancıların Türkiye’de noterden bu evrakı almaları mümkün olmayıp sulh hukuk mahkemelerinden talep etmeleri gereklidir. Bu belge temin edilmeden mirasın intikali ve paylaşımı yapılamaz. Yabancıların yaşadıkları ülkede veraset ilamını almak istemeleri halinde ise bu evrakın Türkiye’de geçerli hale gelebilmesi için apostil şerhi, tercüme ve noter işlemlerinin yapılması gerekmekte bu da sürecin uzamasına ve daha masraflı olmasına neden olmaktadır.

Sonuç olarak yabancıların Türkiye’de veraset ilamı alması mümkün olup sulh hukuk mahkemesinden talep edilmesi gerekmektedir. Yabancıların yurtdışında bu belgeyi temin etmek istemeleri halinde belgenin Türkiye’de geçerli hale gelmesi için bir dizi işlem gerekecek bu da süreci ve masrafı artıracaktır. Bu nedenle veraset ilamının Türkiye’den alınması yabancılar açısından daha avantajlıdır.

Yurtdışındaki mirasçılar Türkiye’deki mirastan habersizse ne yapmalı?

Türkiye’de açılan mirastan yurtdışındaki mirasçıların haberdar olmaması, sıklıkla karşılaşılan bir sorundur. Yurt dışında yaşayan kişiler uzakta olduklarından miras bırakanın mal varlığıyla ilgili yeterli bilgiye sahip olmamakta bu durum hak kaybına uğramalarına zemin hazırlamaktadır. Bu nedenle yurt dışındaki mirasçılar vefat eden kişiden kalan mal varlığıyla ilgili mirasın kapsamı ve mal kaçırma şüphesi taşıyorlarsa terekenin tespiti davası açabilirler.

Türkiye’de açılan mirasın malvarlığının tespiti için öncelikle veraset ilamı (mirasçılık belgesi) alınması gerekir. Bu belge ile mirasçılık sıfatı kazanıldıktan sonra mirasçılardan her biri ölen kişinin mal varlığının tespiti için sulh hukuk mahkemesinde terekenin tespiti davası açabilirler. Mirasçılar açacakları tereke tespit davasında ölen kişi adına açılan banka hesaplarının tespitini ve geçmişe yönelik hesap hareketlerini, üzerine kayıtlı aktif ve pasif taşınır ve taşınmazları, vergi dairesi ve sosyal güvenlik kurumlarından borç ve alacaklarının tespitini gibi pek çok mal varlığının tespitini talep edebileceklerdir. Böylece yurtdışındaki mirasçılar Türkiye’deki mirasın kapsamı hakkında net bilgiye sahip olabileceklerdir.

Terekenin tespiti davası sadece miras bırakanın mal varlığının kapsamı hakkında bilgi vermekle kalmaz ayrıca vefat eden kişinin geçmişe yönelik tapu kayıtlarını, devir yapılmışsa devrin kime ve hangi tarihte yapıldığını ve banka hesap hareketlerinin araştırmasının yapılmasını sağlayarak mal kaçırma kastıyla yapılmış şüpheli işlemlerin tespiti sağlanarak bu işlemlere karşı dava açmak için zemin oluşturulmasına yardımcı olur. Böylece yurtdışındaki mirasçıların, Türkiye’de fiilen bulunmasalar bile haklarını etkin şekilde korumaları sağlanabilir.

Yurtdışındaki mirasçılar Türkiye’deki mirastan habersizce açılacak terekenin tespiti davasıyla miras kalan mal varlığı hakkında kapsamlı bilgi sahibi olacakları gibi miras bırakan kişinin sağlığında yaptığı mal kaçırma amacıyla yapılan devirlerle ilgili bilgi sahibi olabilecekler ve buna karşı dava haklarını kullanabileceklerdir.

İlgili Makale: Miras Kalan Malvarlığı Nasıl Tespit Edilir?

Miras bırakan malvarlığını ölmeden önce başkasına devrettiyse ne yapılabilir?

Türk hukukunda miras bırakanın malları üzerinde yaşarken dilediği gibi tasarrufta bulunma hakkı vardır. Ancak miras bırakanın tasarruf özgürlüğü Türk Medeni Kanununun 505.maddesinde ‘’Mirasçı olarak altsoyu, ana ve babası veya eşi bulunan miras bırakan, mirasının saklı paylar dışında kalan kısmında ölüme bağlı tasarrufta bulunabilir. Bu mirasçılardan hiç biri yoksa, miras bırakan mirasının tamamında tasarruf edebilir.’ şeklinde düzenlenmiştir. Dolayısıyla miras bırakanın tasarruf özgürlüğünün sınırını saklı paylı mirasçılarının payları belirleyecektir. Bu nedenle saklı paylı mirasçılar miras bırakan kişinin sağ iken saklı paylarını zedeleyen işlemleri için tenkis davası açabilecektir.

Miras bırakanın diğer mirasçılardan mal kaçırma amacıyla yaptığı işlemler ise muris muvazasına konu olabilecektir. Miras bırakan kişi bazı durumlarda asıl amacı bağış olmasına rağmen satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle devir yaparak diğer mirasçılardan mal kaçırabilmektedir. Muris muvazaası davası, mirastan mal kaçırma amacıyla yapılan işlemlerin geçersizliğini ortaya koymak için açılır. Görünürde satış veya bakım sözleşmesi gibi gözüken bu işlemler, gerçekte bağış niteliğindedir ve mirasçıların miras hakkını ortadan kaldırma amacı taşır. İşte bu nedenle mirasçılar, muris muvazaası davası açarak taşınmazın yeniden terekeye kazandırılmasını talep edebilirler.

Sonuç olarak miras bırakan malvarlığını ölmeden önce başkasına devrettiyse hak kaybına uğrayan mirasçılar yapılan işlemin niteliğine göre tenkis, denkleştirme veya muris muvazaasına dayalı tapu iptal ve tescil davası açma hakları bulunmaktadır. Bu noktada hak kaybına uğrayan mirasçı açılacak davanın tespiti, süreci ve ispatlanması gibi konularda alanında uzman miras avukatından hukuki yardım alması önemlidir.

İlgili Makale: Mirastan Mal Kaçırma Nasıl Tespit Edilir?

Miras Paylaşımında Yurtdışındaki Hak Sahiplerinin Yapması Gerekenler

Vefat eden kişiden kalan mirasın intikali ve paylaşılması sürecinde yurtdışında yaşayan hak sahibi mirasçıların bulunması durumunda hak kayıplarını önlemek daha kritik bir öneme sahiptir. Yurtdışında yaşayan mirasçıların uzakta olmaları ve vefat eden kişinin sağlığında yaptığı satış veya bağış gibi işlemler hakkında tam bilgiye sahip olmamaları, mirasçılar arasındaki aile ilişkilerinden kaynaklı sıkıntılar hak kaybına uğrama riskini oluşturabilmektedir.

Miras paylaşımında yurtdışındaki hak sahipleri işlemleri Türkiye’ye gelerek bizzat takip edemeyeceklerse mutlaka avukata vekalet vererek işlemleri onun aracılığıyla yönetmelidirler. Miras paylaşım süreci öncelikle veraset ilamı alınarak mirasçılık sıfatının tespitiyle başlar. Yurtdışındaki miras hakkı sahipleri vefat eden kişiden kalan malvarlığı ile ilgili şüpheli bir işlemin olması veya miras kalan mal varlığının tam olarak bilinmemesi halinde terekenin tespiti davası açılabilir. Bu dava sonucunda belirlenen mal varlığının intikal işlemleri yapılır, mal kaçırma amacıyla yapılan bir işlemin tespit edilmesi halinde tenkis veya muris muvazası davası açılabilir.

Yurtdışında Olan Mirasçıların Türkiye’de Avukatla Haklarını Koruması

Türkiye’de miras açıldığında, yurtdışında yaşayan mirasçılar çoğu zaman sürece doğrudan katılamadıkları için hak kaybı riskiyle karşı karşıya kalabilmektedir. Bu noktada iki seçenek öne çıkmaktadır. Birincisi yurtdışında olan mirasçının haklarını başka bir mirasçıya vekalet vererek takip ettirmesi ikincisi ise bir avukata yetki vererek süreci profesyonel şekilde yürütmesidir.

Yurtdışında olan mirasçının işlemleri kolaylaştırmak adına başka bir mirasçıya veya güvendikleri bir yakınlarına vekâlet vermeyi tercih etmeleri durumunda çıkar çatışması yaşanma ihtimali ve mirastan mal kaçırma amacıyla yapılan işlemlerin gizlenmesi sıkça karşılaşılan bir durumdur. Vekâlet verilen mirasçının mal paylaşımında kendi çıkarlarını ön planda tutması, malları gizlemesi veya düşük bedelle satışı gerçekleştirmesi en sık karşılaştığımız durumlardır. Bu şekilde vekaletin kötüye kullanılması durumunda hak kaybını telafisi zor ve masraflı bir süreçtir.

Yurtdışında Olan Mirasçılar Haklarının Koruması için avukata vekalet vermeleri mirasçının haklarını tarafsız, profesyonel ve hukuka uygun şekilde korumasını sağlar. Avukat, miras intikal sürecinde işlemlerin usulüne uygun yapılması ve mirasçının her aşamada bilgilendirilmesini, mirasçılık belgesinin alınması, terekenin tespit edilmesi, mirastan mal kaçırmanın tespiti halinde muris muvazaasına dayalı tapu iptal davaları, mirasın paylaşımı, ortaklığın giderilmesi davası ve miras kalan malların satışı gibi işlem ve dava süreçlerinin hukuka uygun olarak yürütülmesine yardımcı olur. Böylece hem hak kaybı ihtimali ortadan kalkar hem de mirasçının Türkiye’ye gelmesine gerek kalmadan tüm işlemler güvenli şekilde tamamlanır.

Türkiye’deki miras için yurt dışından nasıl vekalet verilir?

Türkiye’de vefat eden kişiden miras kalması durumunda yurtdışında yaşayan mirasçılar genellikle Türkiye’deki diğer mirasçılar tarafından intikal ve satış işlemleri için vekalet verilmesi talebiyle karşı karşıya kalırlar. Ancak bazı durumlarda yurtdışında yaşayan kişilerin diğer mirasçılardan birine ya da güvendikleri bir yakınlarına verdiği vekaletname hak kaybına uğramalarına neden olabilmektedir. Özellikle intikal işlemleri ve satış konusunda yetki verilmesi halinde satış bedelinin düşük gösterilerek payın hesaplanması veya mirastan mal kaçıracak işlemler yapılabilmektedir.

Yurtdışında yaşayan kişilerin Türkiye’deki miras işlerini bizzat takip edemedikleri durumlarda işlemler için avukata vekalet vermeleri haklarının korunması açısında büyük öneme sahiptir. Türkiye’deki miras için yurt dışından Türk konsolosluklarında veya bulundukları ülkedeki noterlerde vekâlet düzenlenebilmektedir.

Sıkça Sorulan Sorular