Tapuda İntifa Hakkı Olan Ev Satılabilir Mi?

İntifa hakkı kişiyle bağlı irtifak haklarındandır. İntifa hakkı kavramının özellikleriyle neden,yle “Tapuda İntifa Hakkı Olan Ev Satılabilir Mi?” sorusu, tapuda bu yönde işlem yapmak isteyen kişiler için merak edilen konuların başında gelmektedir. Yazımızda intifa hakkının özelliklerini, intifa hakkının satışla olan ilişkisini, intifa hakkı olan evin satılması halinde bu hakkın nasıl etkileneceği hakkında ayrıntılı bilgi vermeyi hedefliyoruz. Ayrıca intifa hakkı sahibinin hakları ve yükümlülükleri, taşınmazın maliki sahibinin hakları ve yükümlülükleri hakkında da ayrıntılı bilgiler vereceğiz. 

Tapuda İntifa Hakkı Olan Ev Satılabilir Mi?

Tapuda intifa hakkı olan ev satılabilir mi? Sorusunu yanıtlamak için öncelikle intifa hakkının ne olduğunu anlamamız gerekir. İntifa hakkı başkasına ait bir eşya, hak veya mal varlığı üzerinde belirli bir kişiye tam yararlanma imkanı tanıyan bir irtifak hakkıdır. Türk Medeni Kanunun 794.maddesinde ‘’İntifa hakkı, taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya bir malvarlığı üzerinde kurulabilir. Aksine düzenleme olmadıkça bu hak, sahibine, konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlar’’ şeklinde düzenlenmiştir.  İntifa hakkı olan bir taşınmazın satışında hukuki bir engel bulunmamakla birlikte satış yapılsa da bazı kısıtlamalar bulunmaktadır. 

İntifa konusu olan şeyin özdeğeri malın malikine aittir. Bu nedenle tapuda intifa hakkı olsa bile malın sahibi tasarruf yetkisini kullanabilir. Yani intifa hakkı olan ev malın maliki bakımından satılabilecektir. İntifa hakkı sahibinin evle ilgili tasarruf yetkisi bulunmamaktadır. İntifa hakkı sahibi evin maliki olmadığından satış yapma yetkisi de yoktur. 

Malın sahibi intifa hakkı olan evi satmak istediğinde alacak kişinin intifa hakkının devam edeceğini unutmaması gerekir. İntifa hakkının kaldırılarak taşınmazı almak istiyorsa intifa hakkı sahibiyle intifa hakkının kaldırılması yönünde görüşme yapması gerekmektedir. Henüz tapu siciline tescil edilmemiş bir intifa hakkı bulunmaktaysa 3.kişi bu şekilde malı devralmışsa, intifa hakkı yeni malike karşı ileri sürülemeyecektir.

Sonuç olarak tapuda intifa hakkı olan ev satılabilir, üzerinde rehin hakkı kurulabilir. Ancak malik bu işlemleri yaparken intifa hakkı sahibinin hakları zedeleyemez. İntifa hakkının tapu siciline kayıtlı olması durumunda intifa hakkı sahibi yeni malike karşı intifa hakkını öne sürebilecektir. Tapu siciline tescili bulunmayan intifa hakkı için yeni malik iyi niyetle taşınmazı devralmışsa intifa hakkı yeni malike öne sürülemez.

İntifa hakkını üzerinde tutarak satış ne demek?

İntifa hakkı, bir malın kullanımını ve ondan faydalanmayı sağlamak amacıyla verilen bir hukuki haktır. Tapuda İntifa Hakkı Olan Ev Satılabilir Mi? sorusuna gelince, evet, intifa hakkı sahibi, hakkını üzerinde tutarak evi satabilir. Ancak burada önemli olan, intifa hakkının kullanılma şeklidir. Malın mülkiyeti genellikle başkasına devredilirken, intifa hakkı devam eder. Yani, yeni alıcı evi satın almış olsa bile, intifa hakkı sahibi, evde yaşamaya ve buradan yararlanmaya devam eder. Bu durum hem alıcı hem de satıcı için belirli haklar ve yükümlülükler doğurur. Dolayısıyla, intifa hakkı ile satış işlemlerinin detaylarına dikkat etmemiz önemlidir.

İntifa hakkı sahibi ölünce ne olur?

İntifa hakkı sahibinin ölümü halinde, bu hakkın durumu önemli bir merak konusudur. Taşınmaz üzerindeki intifa, hak sahibinin ölümüyle sona erer. İntifa hakkı kişiye bağlıdır ve mirasçılara geçemez. Bu durum Türk Medeni Kanununun 797.maddesinde ‘’ İntifa hakkı, gerçek kişilerde hak sahibinin ölümü; tüzel kişilerde kararlaştırılan sürenin dolması, süre kararlaştırılmamışsa kişiliğin ortadan kalkmasıyla sona erer’’ şeklinde düzenlenmiştir. İntifa hakkı sahibinin ölümü durumunda intifa hakkı sona ereceğinden taşınmazın maliki tapu memurundan intifa hakkının sicilden terkinini isteyebilir. Bu talep açıklayıcı niteliktedir, yani kişinin ölümü halinde intifa hakkı tescilden bağımsız zaten sona ermiştir.

Yani, tapuda intifa hakkı olan ev satılabilir mi? konusunda da, intifa hakkının ölmesi durumunda intifa hakkı sona erer, bu hak mirasçılara geçmediğinden mirasçılar yeni malike karşı intifa hakkını öne süremezler. Tapuda intifa hakkı tescili olsa bile  bu hak kişinin ölümüyle son erdiğinden satacak malik tapu müdürlüğünden sicilini terkinini talep ederek evi başka birine satabilecektir.

İntifa Hakkı En Fazla Kaç Yıldır?

İntifa hakkı, belirli bir taşınmaz üzerinde kullanım ve yararlanma hakkı tanır. Ancak, bu hak süresi önemlidir. Genellikle, tapuda intifa hakkı olan ev satılabilir mi? sorusuyla birlikte, bu hakkın süresi de merak edilmektedir. İntifa hakkıyla ilgili süre intifa hakkının kazanılma şekline göre ve intifa hakkı sahibine göre değişiklik gösterecektir. İntifa hakkı hak sahibinin ölümü, hak sahibinin tüzel bir kişi olması halinde tüzel kişiliğin sona ermesi durumunda intifa hakkı sona erecektir. Kanununda tüzel kişilerin intifa hakkı için süre sınırlaması düzenlenmiştir. Türk Medeni Kanununun 797.maddesinde bulunan ilgili düzenlemeye göre ‘’İntifa hakkı, gerçek kişilerde hak sahibinin ölümü; tüzel kişilerde kararlaştırılan sürenin dolması, süre kararlaştırılmamışsa kişiliğin ortadan kalkmasıyla sona erer. Tüzel kişilerin intifa hakkı, en çok yüz yıl devam edebilir.’’ şeklinde düzenlenmiştir.

İlgili Makale: Bağış Yoluyla Tapu Devri Bozulur Mu?

Tapuda İntifa Hakkı Mirasçılara Geçer mi?

Tapuda intifa hakkı olan ev satılabilir mi? sorusu, miras konusuyla bağlantılı olarak sıkça gündeme gelmektedir. İntifa hakkı, zorunlu olarak hak sahibine ayrılmaz şekilde bağlanır. Bu durum intifa hakkının kişiye bağlı irtifak hakları arasında düzenlenmesinden de açıkça anlaşılmaktadır. Kişiye bağlı irtifaklar bir kişi lehine kurulabilen, başkasına devredilemeyen ve mirasçılara geçemeyen haklardandır. Bu nedenle intifa hakkı mirasçılara geçemez intifa hakkı sahibi olan kişinin ölümüyle sona erer.

İntifa Hakkının Hukuki Niteliği ve Özellikleri

İntifa hakkı başkasına ait bir eşya, hak veya mal varlığı üzerinde belirli bir kişiye tam yararlanma imkanı tanıyan bir irtifak hakkıdır. İntifa hakkı zorunlu olarak hak sahibine ayrılmaz şekilde bağlanır. İntifa hakkı devredilemez ve mirasçıya geçemez. Ancak intifa hakkı sahibi hakkını bizzat kullanmak zorunda değildir. İntifa hakkı devredilemezse de intifa hakkınının kullanılmasını başkasına devredebilir. İntifa hakkı, hak sahibine sadece yararlanma yetkisi sağlar. İntifa hakkı sahibi intifaya konu mal üzerinde hukuki tasarruflarda bulunamaz, mala zarar verebilecek fiili bir tasarrufta bulunamaz. Taşınmaz üzerinde intifa hakkı kurulması için tapu kütüğüne tescil gereklidir. Paylı mülkiyette tabi olan taşınmazda sadece pay üzerinde olacak şekilde intifa hakkı kurulabilir.

İntifa Hakkı Sahibinin Hak ve Yükümlülükleri

İntifa hakkı sahibi sahibine tam yararlanma hakkı verir. Ancak bu hakla birlikte bazı yükümlülükler de bulunmaktadır. Öncelikle, tapuda intifa hakkı olan ev satılabilir mi? sorusuna cevap verirken intifa hakkı sahibinin intifa konusu şeyden tam yararlanma hakkı bulunmaktaysa da bu hak malikin tasarruf da bulunması engellemeyecektir. Bu nedenle intifa hakkı sahibine malikin evin satmasını engelleme hakkı vermeyecektir. 

İntifa hakkı sahibinin hakları genel olarak Türk Medeni Kanununun 803.maddesinde ‘’ İntifa hakkı sahibi, hakkın konusu olan malı zilyetliğinde bulundurma, yönetme, kullanma ve ondan yararlanma yetkilerine sahiptir. İntifa hakkı sahibi, bu yetkilerini kullanırken iyi bir yönetici gibi özen göstermek zorundadır.’’ şeklinde düzenlenmiştir. İntifa hakkı sahibininin hakları:

• İntifa konusu mala zilyet olma yetkisi
• İntifa konusu malı kullanma yetkisi
• İntifa konusu malın ürünlerini ve gelirlerini elde etmek yetkisi
• İntifa konusu malı yönetme yetkisi
• Resmi defter tutulmasını talep etme yetkisi

İntifa hakkı sahibinin intifa konusu maldaki yararlanma yetkisi bir takım yükümlülükleri beraberinde getirmektedir. Bu yükümlülükler hakkında bilgi sahibi olması intifa hakkının korunması bakımından büyük öneme sahiptir. İntifa hakkı sahibinin yükümlülükleri:

• Bakım ve koruma yükümlülüğü: İntifa konusu eşyanın koruma ve olağan bakımı intifa hakkı sahibine yükletilmiştir. malın olağan olarak kullanılması için gerekli olan yenileme, onarım vs gibi giderleri intifa hakkı sahibi tarafından karşılanacaktır.
• Koruma ve işletme masrafları ile vergileri ödeme yükümlülüğü
• İntifa konusu malı sigorta ettirme yükümlülüğü

Mal sahibinin Hak ve Yükümlülükleri

İntifa konusu malda intifa hakkı sahibinin hak ve yükümlülükleri bulunduğu kadar malikinde hak ve yükümlülükleri bulunmaktadır. Tapuda intifa hakkı olan ev satılabilir mi? sorusuna cevap verirken mal sahibinin hakları konusunda bilgi sahibi olunması gerekmektedir. Mal sahibi intifa hakkına rağmen intifa konusu mal üzerinde tasarruf yetkisine sahiptir. Bu nedenle intifa hakkının bulunması malikin evi satmasına engel değildir. Malikin hakları:

• İntifa konusu üzerinde tasarruf yetkisi : İntifa konusu malı devredebilir, satabilir ve üzerinde rehin hakkı kurabilir. Fakat yapacağı tasarruf işlemleri intifa hakkı sahibinin haklarını zedeleyemez.
• Gözetim yetkisi : Malikin, intifa hakkı sahibinin intifa konusu malı kullanma ve yararlanma  tarzını kontrol ve gözetim yetkisi bulunmaktadır.
• Güvence (teminat) isteme yetkisi : Malik, haklarının tehlikeye düştüğünü ispat ederse intifa hakkı sahibinden güvence vermesini isteyebilir.
• İntifa hakkı sahibinin intifa konusu mal üzerindeki zilyetliğine son verilmesini talep yetkisi: intifa hakkının tespit edilen güvenceyi göstermemesi veya malikin itirazına rağmen intifa konusu malı hukuka aykırı kullanmaya devam etmesi durumunda intifa konusu maldaki zilyetliğin sona ermesini mahkeme yoluyla talep edebilecektir.
• Resmi defter tutulmasını talep yetkisi : intifa hakkının kullanılmasının başlangıcında veya intifa hakkı devam ederken intifa konusu eşyanın resmi defterinin tutulmasını talep edebilir.

Malikin intifa hakkı olan maldaki yükümlülükleri:

• Koruma önlemleri: İntifa konusu malın olağan bakım ve koruma önlemlerini aşan önemli işlerinin yapılması veya önlemlerin alınması malike aittir. İnitfa hakkı sahibi gerekli önlemlerin alınması gerektiğini malike bildirmesine rağmen, malik bu önlemleri almadıysa intifa hakkı sahibi malik hesabına bu önemli işleri yapabilir. Malik bu işlemlerin yol açtığı masrafları intifa hakkı sahibine ödemekle yükümlüdür.
• İntifa konusu eşyanın özdeğerine ilişkin önemli giderler: İntifa hakkı sahibinin yükümlülüklerinin dışında kalan bütün gider ve yükümlülükler malike aittir.
• Alacak üzerinde intifada yönetime katılma 

Sıkça Sorulan Sorular