Evi Çocuğa Verip İntifa Hakkını Üzerinde Tutmak

Taşınmazların devirleri sırasında intifa hakkı ile düzenlemesi yapılması hukuki sonuçlar oluşturmaktadır. Bazen ebeveynlerden biri evi çocuğuna devretmeyi düşünmekte ancak aynı zamanda kendisini de güvence altına almayı istemektedirler. Bu durumda evi çocuğa verip intifa hakkını üzerinde tutma durumu kişilerin merak ettiği konuların başında gelmektedir. Yazımızda öncelikle intifa hakkının özelliklerini, tapuda intifa hakkının nasıl kurulduğundan, intifa hakkının bulunması evin satışına engel bir durum oluşturup oluşturmayacağı hakkında ayrıntılı bilgi vereceğiz. Bundan sonra  Evi Çocuğa Verip İntifa Hakkını Üzerinde Tutmak durumunun hukuki sonuçlarını, intifa hakkının mirasçılar tarafından kaldırılıp kaldırılamayacağı gibi önemli sorulara da yanıt vereceğiz. 

Evi Çocuğa Verip İntifa Hakkını Üzerinde Tutmak

Evi çocuğa verip intifa hakkını üzerinde tutmak, birçok aile için önemli bir finansal stratejidir. Herhangi bir taşınmazı çocuğa devrederken intifa hakkını üzerinde tutmanız hukuki açıdan pek çok avantaj sağlayabilir. Öncelikle intifa hakkının ne olduğunu açıklamamız gerekirse intifa hakkı bir eşya, hak veya malvarlığı üzerinde belirli bir kişiye tam yararlanma sağlayan bir haktır. İntifa hakkının taşınmaz üzerinde kurulması için mutlaka tapu kütüğüne tescil edilmesi gerekir. 

Evi çocuğa verip intifa hakkını üzerinde tutmak ileride yaşanabilecek olumsuz durumların önüne geçmeye yardımcı olacaktır. Kişiler çocuğuna evini devretmek istediğinde ilerde herhangi bir problem yaşandığında çocuğun kendisini evden çıkarmasını veya evi satması riskiyle karşı karşıya kalabilirler. Ancak tapuda intifa hakkı tescil edilerek evin verilmesi durumunda taşınmazdan tam şekilde yararlanma hakkınız bulunacaktır. Bu durumda çocuğunuz sizin aleyhinize sonuç oluşturacak işlemler yapamayacaktır. Bu konuda bilgi sahibi olmanız ileride yaşanabilecek olumsuz bir durumda hak kaybı yaşamanızın önüne geçecektir.

Yani evi çocuğa verip intifa hakkını üzerinde tutmak durumunda aynı zamanda evin kullanma ve yararlanma hakkını kendimizde saklı tutmuş oluruz. Böylelikle, çocuk mülkün sahibi olsa da, sizin evden yararlanmanızı engelleyemecektir. Malın maliki olduğundan evi satabilecekse de intifa hakkınızı evi yeni alan 3.kişiye de öne sürebileceksiniz.

Sonuç olarak evi çocuğa verirken intifa hakkını üzerinde tutmanız ileride yaşanabilecek problemlere karşı sizi bir nevi koruma görevi üstlenecektir. İntifa hakkı ölene kadar korunan bir hak olacak ve çocuğunuz evin sahibi olsa da bu hakkınızı zedeleyebilecek işlemler yapamayacaktır. Dolayısıyla, evi çocuğa verip intifa hakkını üzerinde tutmak, hem pratik hem de hukuki açıdan dikkate alınması gereken bir konudur.

İntifa Hakkı Çocuğa Verilir Mi?

İntifa hakkının, yani tam yararlanma hakkının çocuklara devredilmesi mümkündür. Ancak bu durumu değerlendirirken bazı önemli unsurlara dikkat etmemiz gerekiyor. İntifa hakkı sahibine birtakım haklar sağladığı gibi sorumluluklar da yüklemektedir. İntifa hakkı sahibinin intifa konusu şeyi bakım ve koruma yükümlülüğü, Koruma ve işletme masrafları ile vergileri ödeme yükümlülüğü, İntifa konusu malı sigorta ettirme yükümlülüğü gibi yükümlülükleri bulunmaktadır. Bu nedenle reşit olmayan çocuk için bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi mümkün değildir. Ancak velisi veya vasisi tarafından gerçekleştirilebilecektir. Dolayısıyla intifa hakkı çocuğa verilebilirse de bu durum hukuki açıdan avantajlı olmayacaktır.

Türk Medeni Kanununun 342.maddesinde ‘’ Ana ve baba, velayetleri çerçevesinde üçüncü kişilere karşı çocuklarının yasal temsilcisidirler.Vesayet makamlarının iznine bağlı hususlar dışında kısıtlıların temsiline ilişkin hükümler velayetteki temsilde de uygulanır.’’ şeklinde düzenleme bulunmaktadır. Ayrıca aynı kanunun 345.maddesinde ‘’Çocuk ile ana veya baba arasında ya da ana ve babanın menfaatine olarak çocuk ile üçüncü kişi arasında yapılacak bir hukuki işlemle çocuğun borç altına girebilmesi, bir kayyımın katılmasına ve hakimin onayına bağlıdır’’ şeklinde düzenleme mevcuttur. Bu düzenlemelerden de anlaşılabileceği gibi intifa hakkının çocuğa verilmesinin hukuki sonuçları ayrıntılı olarak analiz edilmelidir. Bu nedenle  Evi Çocuğa Verip İntifa Hakkını Üzerinde Tutmak istediğimiz durumlar dışında intifa hakkını çocuğa vermek, çocuğun yaşına ve hukuki durumuna gözetilerek karar verilmesi gereken bir süreçtir.  

Bu nedenle, eğer çocuk reşit değilse, onun adına intifa hakkı tesis etmek için mutlaka yasal süreçleri takip etmemiz gerekmektedir. Böylece hem çocuklarımızın hakları korunur hem de ileride karşılaşılabilecek hukuki sorunların önüne geçmiş oluruz.

Üzerinde İntifa Hakkı Olan Ev Satılabilir Mi?

İntifa hakkı bulunan bir evin satılması, bazı özel durumlar gözetilerek mümkündür. Öncelikle, evi çocuğa verip intifa hakkını üzerinde tutmak istiyorsak, mevcut intifa hakkının tapudaki kaydı önemli bir etken olacaktır. Tapuda intifa hakkının sicile işlenmiş olması satışa engel bir durum değildir. Mal sahibinin tasarruf hakkı devam etmektedir. Yani malın sahibi intifa hakkı bulunsa da evi satabilir. Ancak buradaki önemli nokta intifa konusu şeyde istediği gibi tasarruf etme hakkı bulunsa da bu işlemleri yaparken intifa hakkı sahibinin hakkının zedeleyemez. İntifa hakkı sahibi evin satıldığı 3.kişiye karşı intifa hakkını öne sürebilecektir.

İntifa hakkı, ev üzerinde tam yararlanma hakkı sağlamaktadır. Bu nedenle tapuda intifa hakkı olan bir evin satın alınması halinde intifa hakkınının sahibinin hakkı devam edecektir. Evi yeni alacak kişi intifa hakkının kaldırılmasını istiyorsa intifa hakkı sahibinin tapuda sicilden terkin işlemi yapması gerekmektedir. Yani, intifa hakkı bulunan bir evin satışında intifa hakkının kaldırılması isteniyorsa mutlaka intifa hakkı sahibiyle de görüşmeler yapılmalıdır. Dolayısıyla, bu tür işlemler sırasında dikkatli olunmalı ve yasal danışmanlık alınmalıdır. Bu süreci en azından bilmek, ileride oluşabilecek sorunların önüne geçmemize yardımcı olacaktır.

İlgili Makale: Tapuda İntifa Hakkı Olan Ev Satılabilir Mi?

Mirasçılar İntifa Hakkını Kaldırabilir Mi?

İntifa hakkının hak sahibine sağladığı tam yararlanma yetkisi nedeniyle intifa konusu malın sahibinin ölümü halinde onun mirasçılarının intifa hakkını kaldırma yetkisinin bulunup bulunmadığı merak edilen konulardan biri haline gelmiştir. İntifa konusu malın maliki öldükten sonra mirasçılar belli koşullar altında bu işlemi gerçekleştirebilirler. 

Öncelikle intifa hakkının sona ermesi belirli koşullar altına mümkündür. İntifa hakkı kişiyle bağlı irtifak haklarından olduğundan intifa hakkı sahibinin ölmesi intifa hakkını sona erdirir, bu hak mirasçılara geçmez. Ancak malın sahibinin ölmesi intifa hakkının sona erdiren durumlardan değildir. Bu nedenle mirasçıların doğrudan intifa hakkını kaldırma hakları yoktur. Mirasçılar ancak kanununda belirlenen taşınmazın malikine sicilden terkini talep etme yetkisi verilen durumlarda intifa hakkının kaldırılmasını talep edebilecektir. İntifa hakkının kaldırılması ile bilgiler içeren yazımıza bu linkten ulaşabilirsiniz. Bu durumların bulunmaması halinde mirasçıların intifa hakkını kaldırma hakkı bulunmamaktadır. 

Sonuç olarak intifa hakkının kaldırılması için intifa hakkının terkinini talep şartları kanunda açıkça düzenlenmiştir. Bu durumların mevcut olması halinde mirasçılar sicilden terkini talep edebilecektir. Ancak bu şartlar mevcut değilse sadece malın malikinin ölmüş olması onun mirasçılarına intifa hakkının kaldırılmasını talep etme hakkı tanımamaktadır.

İntifa Hakkı Sahibinin Yetkileri Nelerdir?

İntifa hakkı sahibi, taşınmazdan tam yararlanma hakkına sahiptir. İntifa konusu maldan doğrudan doğruya yararlanacağından mala zilyet olma yetkisi bulunmaktadır. İntifa konusu malı kullanma yetkisi bulunur. Ancak bu kullanma yetkisinin bazı sınırları bulunmaktadır. İntifa hakkı sahibi malı özdeğerine zararlı olabilecek şekilde kullanamaz. İntifa konusu malda önemli değişiklikler yapamaz. İntifa hakkı herhangi bir ekonomik amaç için özgülendiyse bu amacı malike zarar verecek şekilde değiştiremez.

İntifa hakkı sahibinin intifa konusu malın ürünlerini ve gelirlerini elde etme yetkisi bulunmaktadır. Ayrıca intifa konusu malı yönetme yetkisi bulunmaktadır. İntifa hakkı kişiyle bağlı haklardan olduğunda başkasına devredilemez ise de intifa hakkınının kullanımı başkasına devredilebilir. İntifa hakkı malı kanuni sınırlar içinde yönetme hususunda istediği kararları alabilir. Bu nedenle intifa konusu malı bizzat yönetebileceği gibi yönetimi başkasına yaptırabilir, malı kiraya verebilir veya malın kullanılmasını başkasına bırakabilir.İntifa hakkı sahibi mal üzerinde tasarruf yetkisi bulunmamaktadır, bu hak sadece malın sahibine aittir.

Sonuç olarak intifa hakkı sahibine geniş bir yetki vermektedir. Evi Çocuğa Verip İntifa Hakkını Üzerinde Tutmak durumunda, intifa hakkı kapsamındaki yetkiler ilerleyen süreçte çocuğunuzla aranızda çıkabilecek olumsuz durumlara karşı sizi koruma işlevi görecektir.

İntifa Hakkı Nedir?

İntifa hakkı, kişiyle bağlı irtifak haklarından olup kişi lehine olup hak sahibiyle ayrılmaz şekilde olan haklardandır. Bu nedenle devredilemez ve mirasçılara geçemez. İntifa hakkı başkasına bir eşya, hak veya mal varlığı üzerinde kişiye tam yararlanma imkanı sağlayan bir haktır. İntifa hakkının kurulması ile malik intifa konusu şeyin özdeğerini kendisinde tutarken maldan elde edilebilecek yararları belirli bir kişiye tesis etmektedir. 

İntifa hakkı ile oturma (sükna) hakkı uygulamada sıklıkla karıştırılmaktadır. İntifa ve oturma (sükna) hakkının her ikisi de kişiyle bağlı irtifak haklarındandır. Ancak intifa hakkının yararlanma yetkisi oturma hakkından daha geniştir. İntifa hakkı tam yararlanma hakkı tanıdığından oturma hakkı da bu kapsamın içindedir. İntifa hakkı taşınır, taşınmaz, malvarlığı veya bir hak üzerinde kurulabilirken oturma hakkı sadece oturmaya elverişli taşınmaz üzerinde kurulabilir.

Yani, evi çocuğa verip intifa hakkını üzerinde tutmak durumunda, intifa hakkı sahibinin, taşınmazın kullanımı, gelir elde etme ve yönetim konularında belirli yetkileri bulunmaktadır. Bu durumda da ev çocuğa ait olup ileride yaşanan sıkıntılar nedeniyle evi satmayı düşünse bile intifa hakkını üzerinde tutacağınız için evden yararlanmaya devam etmiş olacaksınız bu hakkınızı evi yeni alan kişiye karşı da öne sürebileceksiniz. 

İntifa Hakkının Sona Ermesinin Sonuçları

İntifa hakkı sahibine tam yararlanma yetkisi verirken intifa hakkının sona erdiği durumlarda da bazı hukuki sonuçlar doğmaktadır. Burada intifa hakkı sahibi intifa hakkı sona erdiğinde mal sahibinden bazı taleplerde bulunabileceği gibi aynı zamanda bazı yükümlülükleri bulunmaktadır.

Öncelikle intifa hakkı sona erdiğinde intifa hakkı sahibi intifa konusu şeyi geri verme borcu bulunmaktadır. Kural olarak, intifa hakkı konusu alındığı zamaki haliyle geri verilmelidir. Eğer geri verme borcu intifa konusu şeyin yok olması nedeniyle geri verme borcu yerine getirilmiyorsa veya intifa konusu şeyin kötüleşmesi nedeniyle bir değer kaybı mecvutsa bu durumda tazminat borcu gündeme gelecektir. İntifa konusu malın özgülenme amacına uygun şekilde kullanılması nedeniyle eskimesi eşyanın kötüleşmesi olarak nitelendirilmez. Bu nedenle oluşacak değer kaybı tazminat kapsamında değildir. İntifa konusu mal bir taşınmaz ise malın sahibi intifa hakkı sahibinden tapu sicilinden terkin işlemine muvafakat vermesini talep edebilir. Ancak intifa hakkı sicil dışı sona ermişse örneğin intifa hakkı sahibinin ölümü gibi burada malın sahibi kendisi tapudan terkin talebinde bulunabilir. 

İntifa hakkı sahibi yaptığı giderleri malın sahibinden talep etme hakkı bulunmaktadır. Ancak bu tüm yaptığı giderleri kapsamamaktadır. İntifa hakkının talep edebileceği giderleri Türk Medeni Kanununun 801.maddesinde ‘’ İntifa hakkı sahibi, yükümlü olmadığı hâlde yaptığı giderler, yenilemeler ve eklemeler için, hak sona erdiğinde, vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca tazminat isteyebilir.Malikin tazminat vermekten kaçınması hâlinde intifa hakkı sahibi, yaptığı eklemeleri, malı eski hâline getirmek kaydıyla söküp alabilir.’’ şeklinde düzenlenmiştir. İntifa konusu şeyin adi onarım, normal bakım ve işletilmesi dolayısıyla yapılması gerekli giderleri intifa hakkı sahibine aittir. Bunun dışındaki giderleri malın sahibinden talep edebilir. 

Sonuç olarak intifa hakkının sona ermesi hem intifa hakkı sahibi hem de malik bakımında çeşitli sorumlulukları gündeme getirecektir. Bu hususlarla ilgili bilgi sahibi olunması intifa hakkının sona erme sürecinde hak kaybına uğramamanızı sağlayacaktır.

İntifa Hakkı Nasıl Kurulur, Nasıl Kazanılır?

İntifa hakkının kurulması ve kazanılması, belirli adımlar ve işlemler gerektirir. Öncelikle, Evi Çocuğa Verip İntifa Hakkını Üzerinde Tutmak için, tapu işlemlerinin titizlikle gerçekleştirilmesi önemlidir. İntifa hakkı, genellikle bir sözleşme ile tesis edilir ve tapuya işlenerek hukuki bir nitelik kazanır. İntifa hakkının kurulması Türk Medeni Kanunumuzun 795. Maddesine Göre:

“İntifa hakkı, taşınırlarda zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın devri, taşınmazlarda tapu kütüğüne tescil ile kurulur.

Taşınır ve taşınmazlarda intifa hakkının kazanılması ve tescilinde, aksine düzenleme olmadıkça, mülkiyete ilişkin hükümler uygulanır.

Taşınmaz üzerindeki yasal intifa hakkı tapu kütüğüne tescil edilmemiş olsa bile, durumu bilenlere karşı ileri sürülebilir. Tescil edilmiş ise, herkese karşı ileri sürülebilir.” şeklinde düzenlenmiştir. 

İntifa hakkı taşınmaz üzerinde kurulması için tapu kütüğüne tescil gereklidir. İntifa hakkının tapu siciline tescil bu hakkın herkese karşı ileri sürülebilmesi açısından önemlidir. Aksi halde intifa konusu şeyin devredilmesi veya satılması durumunda 3.kişi iyi niyetliyse intifa hakkı öne sürülemeyecektir. Paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda pay üzerinde intifa hakkı kurulabilir. 

İntifa hakkının zamanaşımı ile kazanılması da mümkündür. Türk Medeni Kanununun 795.maddesinin 2.fıkrasında taşınır ve taşınmazlarda aksine düzenleme olmadıkça mülkiyete ilişkin hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir. Taşınmaz mülkiyetinin zamanaşımı ile kazanılmasını düzenleyen Türk Medeni Kanununun 712 ve 713.maddeleri burada da uygulanacaktır. Taşınır malların zamanaşımı ile kazanılması durumu ise Türk Medeni Kanununun 777.maddesinde düzenlenmiştir. İntifa hakkının bir alacak üzerinde kurulması durumunda ise zamanaşımı ile kazanılması mümkün değildir. Kanundan doğan intifa hakkının bir örneği de TMK 652 ve TMK 240.maddesindeki hükümler gereği taşınmaz sahibi murisin ölümüyle birlikte sağ kalan eşin aile konutu ve aile konutundaki ev eşyalarına dair talep hakkıdır. Taraflar arasında anlaşma sağlanamadığı halde hakim tarafından intifa hakkının kurulmasına karar verilebilir.

Sonuç olarak intifa hakkı kurulması farklı durumlarda farklı şekilde gerçekleşecektir. Evi çocuğa verip intifa hakkını üzerinde tutmak durumunda intifa hakkının tapu sicile tescil edilmesi bu hakkın kullanılması ve herkese karşı ileri sürülebilmesi açısından büyük öneme sahiptir.

Sıkça Sorulan Sorular